زبان دوم اگر از طریق طبیعی اکتساب شود در مقایسه با زمانی که بهصورت رسمی و آکادمیک یاد گرفته میشود از کیفیت، کارایی و ماندگاری بالاتری برخوردار است. زبانی که در لحظات هیجان و درد میتوانیم بهصورت واقعی و طبیعی بهکار ببریم زبانی است که اکتساب شده باشد.
اصول زبانشناسی و روانشناسی حاکم بر برنامه مادر و کودک
اصل یک
در صورت فراهم بودن (همه یا بخشی از) شرایط و بسترهای لازم، میتوانیم با همان شیوهای که زبان مادری را بهصورت طبیعی اکتساب کردهایم اکتساب طبیعی زبان دوم را تجربه کنیم. یکی از مهمترین شرایط لازم قرار گرفتن فرد در محیطی است که زبان خارجی موردنظر در آن بهصورت طبیعی بهکار برده میشود و فرد به میزان کافی در معرض زبان دوم قرار میگیرد و فرصت تعامل طبیعی با گویشوران آن زبان را نیز پیدا میکند.
اصل دو
اصل سه
اگرچه آموزش رسمی زبان خارجی/دوم معمولاً از سن مدرسه آغاز میشود، زمینهسازی کارشناسانه برای اکتساب طبیعی زبان دوم را میتوان بدون دغدغه و نگرانی در مورد تداخل و مزاحمتهای احتمالی آن برای زبان مادری بهعنوان یک اقدام به هنگام و مؤثر از سنین قبل از مدرسه شروع کرد.
اصل چهار
کودکان در سالهای اول زندگی تا قبل از رسیدن به سن بلوغ از هر لحاظ (شناختی، عاطفی، زیستشناختی و…) برای اکتساب/یادگیری زبان آمادگی بسیار بالایی دارند و این آمادگی بعد از سن بلوغ کاهش مییابد طوری که کیفیت، سهولت و سرعت اکتساب زبان افت میکند. این تفاوت تا حدی است که دوره سنی قبل از بلوغ را برای یادگیری و اکتساب زبان (شامل زبان مادری و سایر زبانها) دوره حساس (The sensitive period) مینامند.
اصل پنج
همانطور که کودک زبان مادریاش را به ترتیب از گوش کردن فراوان و پس از یک تأخیر چندین ماهه با صحبت کردن شروع میکند و پس از گذشت سالها آن را در مدرسه با خواندن و نوشتن ادامه میدهد، دوره اکتساب طبیعی زبان دوم هم میتواند و باید یک دوره نسبتاً طولانی برای تعاملات صرفاً شفاهی داشته باشد تا کودک بتواند در محیطی کاملاً آرام و شاد مدتها انگلیسی طبیعی را بشنود، سپس آن را صحبت کند و بعد از تسلط نسبی بر مهارتهای شفاهی زبان انگلیسی جنبه نوشتاری آن را بیاموزد.
اصل شش
اکتساب زبان یک فعالیت تهی از محتوا و صرفاً متمرکز بر زبانآموزی نیست. اکتساب طبیعی زبان در بافتی از موضوعات جذاب، واقعی و البته ضروری برای ارتباط اتفاق میافتد. بنابراین اکتساب زبان (چه زبان اول و چه زبان دوم) باید محصول فرعی فعالیتهای واقعی باشد که حول محور استفاده از زبان انگلیسی اتفاق میافتد.
اصل هفت
اکتساب طبیعی زبان با یک دوره سکوت اولیه آغاز میشود. در این دوره زبانآموز (مانند آنچه در زمان اکتساب زبان مادریاش تجربه کرده است) چندین ماه در معرض زبان قرار میگیرد بدون آنکه مجبور به صحبت کردن باشد. سپس طی چندین ماه دیگر بازهم بیشتر میشنود و کمتر واکنش کلامی دارد تا اینکه آرامآرام به جنبههای شفاهی زبان مسلط میشود.